مقدمه

اندوسکوپی یک روش تشخیصی پزشکی کم‌تهاجمی است که از یک ابزار تخصصی به نام اندوسکوپ برای مشاهده سطوح داخلی اعضا یا بافت‌ها با جزئیات استفاده می‌کند. این راهنما نحوه کار دستگاه‌های اندوسکوپی، اجزای آن، نحوه استفاده و هدف کلی این تکنولوژی را پوشش می‌دهد.

نحوه کار دستگاه‌های اندوسکوپی

اندوسکوپی شامل وارد کردن یک لوله انعطاف‌پذیر یا سفت مجهز به نور و دوربین به داخل بدن است. دوربین تصاویر را به یک مانیتور منتقل می‌کند و به پزشک امکان مشاهده داخل بدن را به صورت زنده می‌دهد. این روش می‌تواند برای اهداف تشخیصی و درمانی مانند بررسی ناهنجاری‌ها یا انجام جراحی‌های جزئی استفاده شود.

اجزای یک اندوسکوپ

1. لوله ورود: این لوله انعطاف‌پذیر یا سفت به بدن وارد می‌شود و شامل کانال‌هایی برای ابزار، مکش و شستشو است.

2. دوربین و منبع نور: در نوک لوله ورود قرار دارد، دوربین تصاویر را می‌گیرد و منبع نور ناحیه را روشن می‌کند.

3. چشمی یا مانیتور: در اندوسکوپ‌های سنتی از چشمی استفاده می‌شود، در حالی که دستگاه‌های مدرن تصاویر را به مانیتور منتقل می‌کنند.

4. قسمت کنترل: در انتهای پروگزیمال قرار دارد و به اپراتور امکان می‌دهد لوله ورود را هدایت کرده و ابزارها را کنترل کند.

5. کانال‌های ابزار: این کانال‌ها امکان عبور ابزارهایی مانند فورسپس، قیچی یا دستگاه‌های بیوپسی را فراهم می‌کنند.

انواع اندوسکوپ‌ها

• اندوسکوپ‌های انعطاف‌پذیر: برای روش‌هایی که نیاز به ناوبری در مناطق منحنی دارند، مانند دستگاه گوارش.

• اندوسکوپ‌های سفت: برای دسترسی مستقیم، مانند آرتروسکوپی یا لاپاراسکوپی.

• اندوسکوپ‌های کپسولی: مانند یک قرص بلعیده می‌شوند و این دستگاه‌های بی‌سیم کوچک تصاویر را در حین عبور از دستگاه گوارش منتقل می‌کنند.

شماتیک کپسولی:

شماتیک انعطاف پذیر:

شماتیک سفت:

به طور کلی دو دسته اندوسکوپ وجود دارد:

• اندوسکوپ های نرم یا انعطاف‌پذیر:

برای اکثر مقاصد تشخیصی از این نوع اندوسکوپ ها استفاده می شود. این اندوسکوپ ها که لوله های باریکتری نسبت به انواع سخت دارند ، به میزان بیشتری در اعضای بدن وارد می شوند ، طول بیشتری دارند و با توجه به انعطاف‌پذیری و قطر کمتر ، آسیب کمتری به اعضا وارد می کنند و به طور کلی پزشک و بیمار هر دو راحتترند. متداول ترین آن ها گاستروسکوپ است.

• اندوسکوپ های سخت یا ریجید

معمولا ضخیمتر هستند و کمتر مورد استفاده قرار می گیرند اما به هر حال گاهی مزایایی دارند که در اندوسکوپ های نرم وجود ندارد. مثلا نمونه برداری و اقدامات درمانی با اندوسکوپ های سخت معمولا راحتتر انجام می شود. یکی از موارد کاربرد آن در لاپاروسکوپی است.

استفاده از اندوسکوپ

1. آماده‌سازی: بیمار معمولاً برای کاهش ناراحتی آرام‌بخش می‌شود. آماده‌سازی‌های خاصی مانند ناشتا بودن ممکن است بسته به نوع اندوسکوپی لازم باشد.

2. ورود: اندوسکوپ به آرامی از طریق بازشوهای طبیعی یا برش‌های کوچک به بدن وارد می‌شود.

3. ناوبری و بازرسی: اپراتور اندوسکوپ را به ناحیه مورد نظر هدایت کرده و بافت‌ها را بر روی مانیتور بررسی می‌کند.

4. مداخله: در صورت لزوم، ابزارها می‌توانند از طریق کانال‌ها عبور کرده و بیوپسی بگیرند یا جراحی‌های جزئی انجام دهند.

5. پایان و بهبودی: اندوسکوپ خارج می‌شود و بیمار تا زمان از بین رفتن آرام‌بخش تحت نظر قرار می‌گیرد.

هدف از اندوسکوپی

اندوسکوپی چندین کارکرد حیاتی در عمل پزشکی دارد:

• تشخیص: شناسایی علت علائمی مانند درد، خونریزی یا مشکلات گوارشی.

• پایش: پیگیری پیشرفت بیماری‌ها یا اثربخشی درمان‌ها.

• درمان: انجام روش‌هایی مانند برداشتن پولیپ‌ها، درمان عروق خونی خونریزی‌کننده یا ارائه درمان‌های موضعی.

مزایای اندوسکوپی

• کم‌تهاجمی: نیاز به برش‌های بزرگ را کاهش می‌دهد، منجر به زمان بهبودی کوتاه‌تر و درد کمتر می‌شود.

• مشاهده زنده: امکان ارزیابی و مداخله فوری را فراهم می‌کند.

• دقت: تصاویر با وضوح بالا ارائه می‌دهد و تشخیص‌های دقیق و درمان‌های هدفمند را امکان‌پذیر می‌سازد.

چالش‌ها و خطرات

• عوارض: اگرچه نادر، خطراتی شامل عفونت، خونریزی و سوراخ شدن اعضا وجود دارد.

• مهارت‌های فنی: نیاز به اپراتورهای ماهر برای ناوبری اندوسکوپ و تفسیر صحیح یافته‌ها دارد.

• ناراحتی بیمار: علی‌رغم آرام‌بخشی، برخی بیماران ممکن است در طول و بعد از روش ناراحتی را تجربه کنند.

نوآوری‌ها در اندوسکوپی

• تصویربرداری پیشرفته: فناوری‌هایی مانند تصویربرداری باند باریک و اندوسکوپی سه‌بعدی دید دقیق‌تری از بافت‌ها ارائه می‌دهند.

• کمک روباتیک: سیستم‌های روباتیک دقت و کنترل را در روش‌های پیچیده بهبود می‌بخشند.

• هوش مصنوعی: هوش مصنوعی به شناسایی ناهنجاری‌ها کمک می‌کند و دقت تشخیصی را افزایش می‌دهد.

ساختمان اندوسکوپ

ساختمان اکثر اندوسکوپ ها از یک یا چندین رشته فیبرنوری تشکیل می شود که درون لوله ای پلاستیکی قرار گرفته اند. در انتهای این لوله یک عدسی وجود دارد که امکان مشاهده بخش های مختلف را فراهم می کند. پس از وارد کردن این لوله به داخل یکی از محفظه های بدن ، اطلاعات و تصاویر داخلی به وسیله فیبر نوری از این عدسی داخلی به سمت عدسی دیگری که انتهای دیگر لوله قرار دارد ، فرستاده می شود.

عدسی اخیر که عدسی خارجی است ، در انتهایی از لوله قرار دارد که در دست پزشک است. اطلاعات از طریق این عدسی به یک مانیتور یا صفحه تلویزیونی فرستاده می شود تا پزشک روی این صفحه ، تصاویر درون اعضا را ببیند.

با توجه به اینکه به طور طبیعی درون حفرات و اعضای داخلی بدن تاریک است و قابل مشاهده نیست ، در انتهای خارجی اندوسکوپ یک منبع نوری قوی کار گذاشته می شود تا با انتقال آن به داخل فضای داخلی ، اعضا را روشن کند و به این ترتیب امکان مشاهده ساختمان های داخلی را فراهم آورد.

انواع روش های اندوسکوپی

امروزه اندوسکوپ های مختلفی طراحی شده اند که هر یک از آنها برای بررسی و مشاهده قسمت خاصی از بدن به کار می روند.

• برونکوسکوپ : اندوسکوپ هایی که از دهان وارد می شوند و به نای می رسند تا مجاری هوایی را بررسی کنند.

• نازوفارینگوسکوپ : اندوسکوپ هایی که می توانند از راه بینی وارد شوند ، به داخل سینوس ها بروند و بخش های مختلف سینوس ها را بررسی کنند.

• سیستوسکوپ : اندوسکوپ هایی که از راه مجرای ادرار وارد می شوند و مثانه را مورد بررسی قرار می دهند.

• کولونوسکوپ : اندوسکوپ هایی که از مقعد وارد می شوند و بخش های مختلف روده بزرگ را قابل مشاهده می کنند.

• رکتوسکوپ : انواع کوتاه‌تر کولونوسکوپ که فقط بخش انتهایی روده بزرگ که رکتوم نام دارد را بررسی می کنند.

• آرتروسکوپ : اندوسکوپ هایی که داخل مفاصل را مورد مشاهده قرار می دهد. در این موارد اندوسکوپ را از طریق پوست به داخل مفصل می رسانند تا بتوانند فضای داخل مفصل را ببینند.

• هیستروسکوپ : اندوسکوپ هایی هم برای مشاهده داخل رحم و حتی داخل فضای شکم هم وجود دارد.

• اپیدوروسکوپی : اندوسکوپی اطراف نخاع که در این روش با استفاده از یک دستگاه اندوسکوپی مخصوص از طریق یک سوزن باریک وارد فضای داخل ستون فقرات کمری شده سپس با مشاهده مستقیم رشته های عصبی ، دیسک بین مهره ای ، سخت شامه (Dura) و بافت های اطراف اعصاب ، آسیب های احتمالی تشخیص داده شده و روش های درمانی در هر مورد و با استفاده از اندوسکوپی انجام می شود.

نتیجه‌گیری

اندوسکوپی ابزار حیاتی در پزشکی مدرن است که با کمترین تهاجم به بدن امکان مشاهده داخلی را فراهم می‌کند. کاربردهای آن از تشخیص شرایط تا انجام روش‌های درمانی متنوع است و به طور قابل توجهی مراقبت از بیمار را بهبود می‌بخشد. با پیشرفت‌های مداوم، آینده اندوسکوپی دقت و قابلیت‌های بیشتری را وعده می‌دهد.

درنهایت میتونید برای مطالعه کاتالوگ‌ محصول که ترجمه شده از این‌ لینک استفاده کنید: کاتالوگ ترجمه شده

برای دسترسی به فایل اختصاصی شرکت ارائه دهنده میتونید این لینک رو بررسی کنید: فایل کاتالوگ اصلی

شناسنامه مقاله :

• آدرس منبع اصلی :www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/
• مترجمان و نویسنده ها : | مهران علم‌بیگی | نگار صادقی
• مدت زمان ترجمه:۵ روز
• تاریخ انتشار مقاله : تیر ۱۴۰۳
• لینک انتشار: http://cabea.ir/blog/endoscopy/